De Nova Vita

Scheepsnaam

"Nova Vita" of "Vita Nova" betekenen beide "Nieuw Leven". De naam van onze Luxe motor is vernoemd naar het vrachtschip waar wij in de zeventiger jaren op voeren. Dit was een ook een Luxe motor. Daar wij nu met pensioen zijn, is er voor ons een "Nieuw Leven" begonnen.


Luxe Motor

De Luxe motor is een historisch bedrijfsvaartuig. Het deed zijn intrede in de binnenvaart bij de opkomst van de verbrandingsmotor.Vanaf ongeveer 1920 gingen schippers over op het inbouwen van voornamelijk ruw-olie motoren. Vaak waren dit gloeikopmotoren. Bekende merken waren in die tijd Kromhout, Industrie, Bolnes en Deutz. Een vreemde eend in de bijt was de Brons, die met een verstuiverbakje werkte. De motoren van Rennes waren liggende petroleummotoren. Voor het plaatsen van een motor moest ruimte worden gemaakt, die er eigenlijk niet was. Om de schroef voldoende rendement te geven was een andere vorm van het achterschip noodzakelijk. Zeilvormen voldeden niet meer en zo werd een nieuwe scheepsvorm ontwikkeld, waarvan het achterschip aan de nieuwste inzichten was aangepast. In dat achterschip werd een soms fraai betimmerde roef ingetimmerd waarbij zelfs een zekere mate van comfort ontstond, die de schippers niet gewend waren. Samen met het kettingstuurwerk met stuurwiel en stuurhut, gaf dit allemaal zo'n verbetering van de arbeidsomstandigheden, dat het type schip al snel de naam "luxe motor" verdiende. De Luxe motor was vaak uitgerust met een hulptuig. Later werd dit vaak een hijstuig. Veel van deze schepen waren in de zandvaart actief en waren daarom voorzien van een  zelflosser. Het was zelfs zo dat 'zelflosser' synoniem werd voor een Luxe motor. Er wordt soms onderscheid gemaakt tussen de Hollandse Luxe motor, en de Groninger Luxe motor. De eerste heeft het in algemeen gebruikelijke, sterk naar binnenvallend boeisel achter en minder zeeg. Bij de Groninger staat het boeisel veel steiler en had wat meer zeeg. 

Betekenis van en ster op de kop

Elk der ter decoratie aangebrachte sterren ter weerszijden van de steven net onder het bovenboord van het vaartuig. Over het algemeen "ster" genoemd. De versiering wordt bijna uitsluitend aangetroffen op schepen van het type Luxe motor en op sleepboten met een scherpe steven. Het is niet onwaarschijnlijk dat deze versiering zijn oorsprong vindt in de "ogen"welke men vooral op vaartuigen uit de oudheid aantreft. Het verhaal dat deze sterren aangeven dat het schip vrijgevaren is, is niet geheel juist. Deze decoratie kan in  principe op elk schip voorkomen. Het is echter wel zo dat vergulde sterren, net zoals vergulde letters in de naamplank, een vergulde mastkloot, een met een hoorn van overvloed bewerkte roerklik, gouden oorringen e,d, een prijzige zaak waren, en dat eigenlijk alleen welgestelde schippers, dus schippers die geen schulden meer hadden, zich een dergelijke weelde konden veroorloven. Het is echter ook bekend dat (beurt)schippers geld leenden om hun schip mooi op te dirken, want een "rijk" schip toonde de kredietwaardigheid van de schipper en de goede zorgen die deze voor schip en de lading had.

Betekenis van een witte mast top

Het gebruik was de masttoppen zwart te schilderen, het ijzerwerk wit. In het noorden en oosten van het land was een categorie schippers van een bepaalde belijdenis, die hun top wit verfden (wittoppers) en zo voor hun godsdienstige gezindheid (bevindelijk gereformeerd) uitkwamen. Het overige rondhout werd op dezelfde wijze bewerkt. Het verhaal gaat dat een wittopper nooit een meeuw op de mastkloot had zitten.
 

Betekenis van een kerstboom in de mast.

Dit gebruik is ontstaan bij schepen die op de Noord (Scandianvie) voeren. De kerstboom werd enkele havens voor de thuisvaart met kerst in de mast gehesen. Zo wisten de bemanningsleden van ander schepen die niet thuis zouden zijn met kerst, dat ze brieven ,kaarten en andere zaken mee konden geven aan deze schepen, voor hun geliefden thuis.